euskalkultura.eus

Azaroak 11 egin zituen joan den igandean, eta Euskal Herriko bazter askotan San Martin eguna ospatu zuten, txerribodari eta txerria hiltzeari lotutako data, hainbat euskal herritan herriko festak, eta hainbat euskal herritarren eguna, Martin edo Mattin euskal izendegiko izen tradizionalenetarik baita. Diasporan ere ospatzen dute leku batzuetan. Gogora datozkit une honetan, Estatu Batuetan, Renoko Zazpiak Bat euskal etxea, eta urtero San Martin egunari lotuta egiten duten bilkura eta afaria; eta Madrilgo Euskal Etxean ere San Martin kari egin ohi duten babarrun jate eta elkarretaratzea, aurten ere joan den igandean egin zutena.

Aurreko asteetan, urriko azken egunetan, Paraguaiko eta Argentinako euskal asteak joan dira. Paraguaikoaz artikulua argitaratuko dugu datozen egunetan. Munduaren bestaldean, Kirmen Uribe idazle ondarroarra gustura ibili da Japonian, zenbait hitzaldi eta solasaldi ematen/konpartitzen eta 'Bilbao-New York-Bilbao' eleberriaren japonierazko edizioa aurkezten. Batzuek esango dute oraindik euskararekin ezin dela urrun iritsi. Berlinen ere egina dute euren Euskal Zinemaldia, arrakastaz, euskal zine kontuetan euskal etxeak ere zabaltzaile polita izaten ari baitira nazioartean, laburmetraien zein luzemetraien kasuan.

Bitartean gero eta lodiago dator EuskalKultura.com-en egunero argitaratzen dugun agenda, hamaika ekitaldi eta hitzordurekin han-hemenka munduko mutur batetik bestera. Eta soilik gertatzen direnen zati txikitxoa baino ez dugu argitaratzen, berez andana ederra baita munduan etengabe euskal gakoz gauzatzen diren deialdi eta ekimenak. Ekitaldion artean, datorren larunbatean New Yorkeko Euzko Etxeak bere egoitzarako egin duen deialdia azpimarratu nahi dut hemen, berezia: pintxo-afaria da, atzealdean Sandy urakanak New York astindu zuenean bertako euskaldunen artean kaltetuta suertatu zirenen aldeko hitzordu solidarioa, izan ere kalteak izan eta hainbat egun eta astez argindarrik gabe eta egoera txarrean gelditutakoen artean euskal etxeko bazkideak eta euskal komunitateko kideak ere egon baitira [eguneratua 2012-11-16an: ekitaldi hau atzeratu egin du Eusko Etxeak antolatzaile nagusiaren osasun arazo batzuk kari, barkamena eskatuz eragozpenengatik eta data berria finkatu bezain pronto aditzera emango duela esanez].

Bukatzeko, askok galdetu didazue Jaurlaritza berriaz, noiz, nola, nork eta euskal etxeei dagokienez espero daitekeen egutegiaz. Ez naiz neu kontu horietan aditua, baina galderei erantzunez esan dezaket epeak honela daudela eta honela ibil daitezkeela euskal etxeei dagokienez: Eusko Legebiltzarra datorren asteartean, azaroaren 20ean, osatuko da. Saio horretan eratuko da Legebiltzarreko mahaia eta hautatuko da ganberaburua. Ondotik, bigarren osoko bilkura baterako deia egingo da, hurrengo 20 egunen barruan, eta bigarren bilera horrek erabakiko du parlamentarien bateraezinezko egoerez. Ondotik etorriko da Lehendakaria hautatzeko deituko den bilkura. Beraz, espero da hilabete baten buruan, eguberriko egunen aurretik hautatzea Legebiltzarrak Lehendakari berria. Iñigo Urkullu jeltzalea izango da hori, eta seguruenik bakarrik alderdiko jeltzaleko lagun eta kideek osatuko dute bere gobernua, ez baitirudi koaliziriorik eta kanpoko sostengu iraunkorrik ere aurrera egiteko aukera daukatenik.

Honela gertatzen bada eta Lehendakaria urtea amaitu aurretik hautatzen badute, karguari zin egin --Gernikako Arbolaren aurrean, zutunik, Agirreren formula erabiliz, Urkuluuk berak adierazi duenez-- eta berehala osatu beharko luke gobernua. Sailburu izendatutakoek euren lantaldeak eratzen joango lirateke eta espero da hurrengo mailetako izendapenak hortik aurrera gertatzea eta gauza uratarrilean eta otsail-martxoan egokitzen joatea. Kanpoko Euskal Gizataldeen kasuan, arloko lehenengo izendapena Kanpo Harremanetarako idazkariarena da (egun jardunean Guillermo Echenique da eta aurrekoa Iñaki Aguirre izan zen) eta honek beharko du izendatu euskal etxeekiko harremanez arduratzen den Kanpoko Euskal Herritar eta Gizataldeentzako zuzendaria (egun jardunean Julian Celaya, eta lehenago Josu Legarreta izan zen). Izendapen hori, esan bezala, onenean urtarrilean gerta daiteke eta hortik aurrera epe bat behar zaio eman bulegoan sartu berriari bere eginbehar berriez eta aurrean daukan panoramaz jabetzeko. Bitartean, epe baterako aurrekontua luzatu ostean, gobernu berriaren lehenengo zeregina 2013ko aurrekontu berria egitea izango da, onenean martxoan aurkezteko. Horrek argazkituko du gauden egoera eta datorkigun urteko joko-zelaia zehaztuko.