euskalkultura.eus

Elizondo, Nafarroa. Elizondora heldu zirenek artzainen oihal-etxola eta karrokanpoak ikusi ahal izan zituzten, ogia lur azpian nola egin eta 'manabarra' nola kozinatu erakusten zieten bitartean. 'Mihi bluia, edo urdina' deitu eritasunaren karietara ardiekin egin behar ziren zenbait erakustaldi ez ziren egin ahal izan.

[Ameriketan bezala, Iruritako Lorenzo Zelaietak prestatu zuen 'manabarra', eta guziek dastatu ahal izan zuten, gustura]

[Karrokanpoa ere kanpotik eta barnetik ikusi ahal izan zen. Haur tipienek heien aitatxi edo arra-aitatxiren Ameriketako 'etxea' ezagutu zuten]

 [Mihi edo mingaina urdina gaisotasunaren kontrako neurrien karietara ez zen posible izan ardi latxen eta merinen arteko erakustaldirik. Estatu Batuetan merino ardi mota da nagusi, haragia eta artilea egiteko, baina ez esnea edota gasna/esnerik]

Bazkarian, Elizondoko pilotalekua guziz bete zen, zazpiehundik goiti jende bildurik. Musikak eta pertsuek edertu zuten ekitaldia, tartean Martin Etxamendi ezterenzubitarraren --haren emaztea baztandarra da-- kantu bat eta baita hiru emazte antolatzaile nagusiek egin eta kantatu kantua ere. Hiru emazteak Laura Igantzi, Neli Yanci eta Josephine Etcheverry dira, artzain amerikanoen alabak hiruak, ekitaldi osoa heien gurasoeri eta Ameriketara joan ziren belaunaldiendako maitasun eta lan handiz guzia antolatu zutenak. Zozketak ere egin ziren, eta sarietarik bat, ekitaldian partzuer zen Pierro Erramouspe lagun aldudar ezagunak irabazi zuen. Iberia konpainiak eta BBK kutxak eskaini sari nagusia --bidaia Ameriketara, soilik artzain amerikano ohiek parte har zezaketen-- Joaquin Elizondo Larrañeta Orbaizetakoak irabazi zuen.

 [Elizondoko pilotalekua jendez mukurru, giro ederrean, kontu-kontari, aspaldi ikusi gabeko lagun xaharrekin kalaka]

 [Bideoan, giroa eta pilotalekuko ikuspegiak bazkari garaian, Laura Igantzi mikroan, Josephine Etcheverry eta Neli Yanci oholtza gainean]

 [Ohi duen bezala, kantu pollita kantatu zuen AEBetatik jin Martin Etxamendi artzain ezterenzubiarrak. Emaztearen boz beti goxoa falta zuen]

 [Ezker-eskuin, Josephine Etcheverry, Neli Yanci eta Laura Igantzi] 

[Azken bideoa. 'Euskal Sheep Company', aldi huntarako propio egin kantua ari dira kantatzen jendea eta antolatzaileak]

 EUSKAL SHEEP COMPANY
(Neli Yanci, Elizondo, 2008ko irailaren 21ean)

Gazterik joan ginen
Ameriketara
dirua irabaztea
zen gure ametsa
karro-kanpoa bihurtuz
hango gure etxea
zaldien gainean,
zakurra ondoan,
borregak inguruan.

Euskal Sheep Company gera
Ameriketan egonak artzain
elkarrekin idatzi genuen
historiaren zatitxo bat.
Langileak ta zintzoak,
ausartak, fededun eta leialak
euskaldunen izen ona
zabaldu genuen,
GORA ARTZAINAK.

Garai hartako egunak
dauzkagu oroimenean
gure bizimodua
hain zen berezia
ustekabean noiznahi
aditzen genuen
kaskabel soinua,
koioteen oihua,
ta lehoien orrua.

Euskal Sheep Company gera...

Mendiak zeharkatuz
joaten zen urtea
urrun zeuden lagunak
urrun etxekoak
hango hizkuntz arrotza
ulertu nahi ta ezin
han bakardadean
bihotza etxean
itzultzeko ametsetan.

Euskal Sheep Company gera...
(azkeneko honetan hondarreko hiru lerroak ere errepikatu, alegia: euskaldunen izen ona zabaldu genuen, gora artzainak!)