euskalkultura.eus

Iruñea-Pamplona. Nafarroako Gobernuak, Nafarroako Kontseiluak aldeko irizpena eman ondoren, Kanpoan dauden Nafarroako Erkidegoen Kontseiluaren osaera, antolaketa eta funtzionamendua arautuko duen Foru Dekretua baimendu zuen atzo, Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako departamentuak bultzatuta. Testu honek ekarpenak jaso ditu Gobernuaren Parte-hartze Ataritik eta baita nafar komunitateetatik ere.

Dekretuak hainbat gai arautzen ditu, hala nola organo hori osatuko duten kide guztien kopurua eta kanpoan diren nafar erkidego horien aintzatespen eta erregistro ofizialerako prozedura (gaur egun, 20 bat dira). birtualak ere izan ahalko direlarik. Dekretua Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu datozen egunetan eta kontseilua sei hilabeteko epean jarri beharko litzateke.

Ana Ollo lehendakariorde eta kontsilaria atzokoan onartutakoa prentsaurrean azaltzen

Bigarren lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilari Ana Ollok atzo emandako prentsaurrekoan azaldu zuenez, "mugarri garrantzitsua da honakoa Kanpoko Herritarrei buruzko aldez aurreko Foru Legearen garapenean, departamentuko Kanpo Ekintzako Zuzendaritza Nagusiaren NEXT Estrategiaren oinarrizko ildoetako baten barruan baitago, eta haren helburua atzerrian bizi diren nafarren komunitatearekin harreman erraza izatea da".

Kanpoan dauden Nafarroako Komunitateen Kontseilua iaz sortu zen, Kanpoan dauden Nafarroako Herritarrekiko Harremanei buruzko otsailaren 22ko 3/2023 Foru Legearen bidez. Haren helburua da Foru Komunitatetik kanpo finkatutako Nafarroako herritarrekiko harreman instituzionalak sendotzea, eta kolektibo hori osatzen dutenen laguntzak eta babesa bultzatuko dituzten oinarrizko jarduera-ildoak zehazten dituen euskarri juridikoa ezartzea, baita hala nahi duten nafarren itzulera erraztea ere.

Ekarpenak Nafar Etxeetatik

Joan den apirilaren 15ean, ekarpenak egiteko ohiko parte-hartze prozesuaz gain, saio birtual bat egin zen. Ana Ollo lehendakariordeak parte hartu zuen eta Espainiako eta atzerriko Nafarroako etxe guztiak gonbidatu zituen. Prozesu horretatik sei ekarpen jaso dira, eta horietako batzuk, hala nola kanpoko komunitate birtualak aintzatesteko betekizunei buruzkoak, azken testuan sartu dira.

Gaian eskumena duen departamentuko titularra izango da kontseiluko burua, eta lehendakariordea, berriz, Zuzendaritza Nagusiko titularra. Irizpide bera aplikatuko da idazkari-postuan (departamentuko Idazkaritza Nagusi Teknikoa), eta 18 kide egongo dira, honela banatuta: departamentuko titularrak izendatutako bi pertsona; Nafarroako Gobernuko departamentuek Exekutiboaren esparruan izendatutako lau pertsona, erakundeei dagokienez.

Nafar Etxeen ordezkariak Kontseiluan

Kanpoan dauden nafar komunitateek, berriz, zortzi postu izango dituzte, honela banatuta: Nafarroako Etxeen Espainiako Federazio Nazionala (3); Ipar eta Hego Amerika, Erdialdeko Amerika eta Karibe (2); munduko gainerako erkidegoak (1) eta komunitate birtualak (2). Itzulitako emigranteen elkarteek eserleku bat izango dute eta Nafarroako Parlamentua osatuko dute bi posturekin eta Nafarroako Udalerrien eta Kontzejuen Federazioaren elkartea (NUKFa) batekin.

Gaur egun, Gobernuak harreman estua du atzerrian dauden Nafarroako hogei bat komunitate inguruekin; horietatik 13 Espainiako hainbat hiritan banatuta daude, 4 Argentinan, 1 Kuban eta 1 Parisen. Urtero, zentro horien jarduera, lokalen mantentze eta funtzionamendu gastuak edo inbertsioak finantzatzeko laguntzen deialdia egiten du. 3/2023 Foru Legearen arabera, laguntza horiek "Nafarroako ondasun komunarentzat aktibo bat dira, Nafarroako Foru Komunitatearen kanpo proiekzioan duen garrantziagatik".

Konpromiso politiko eta aurrekontukoa

"Nafarroako erkidego horiek", nabarmendu zuen Ollok, "enbaxadore gisa dihardute, berez, Nafarroako Foru Komunitatearen kanpo-proiekziorako, eta honen nortasun-ezaugarriak zabaltzeko. Aldi berean, lotura dira Nafarroatik kanpo bizi eta harekin konexio berezia duten pertsona guztien artean. Foru Dekretuak, gainera, Nafarroako erkidego birtualak arautzen ditu, 3/2023 Legean jasota.

Dekretu hou berehala argitaratuko da NAOn, eta hortik aurrera hasiko da kideak izendatzearekin eta erakunde hori abian jartzearekin zerikusia duen prozesu osoa. Horretarako, Gobernuak, Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentua tarteko, aurrekontua indartu du berriki onartutako 2025erako Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektuan, bai kanpoko Nafar etxeentzako laguntzen partidetan, bai kontseilu beraren funtzionamendurako partidetan.

Gogoan izan behar da departamentua Nafarroako Kanpo Ekintzarako II. Plana ari dela prestatzen, non Nafarroak munduan duen ardatzak funtsezko pieza izaten jarraituko duen dekretuak jasotzen duen bi norabideko ikuspegi parte-hartzaileekin.