Madril, Espainia. "Zentzu osoa du, arrazoi historiko, ekonomiko eta kulturalengatik", defenditu zuen Luke Uribe-Etxebarria senatari jeltzaleak. Bere taldearen ekimenez, Senatu espainiarreko Iberoamerikako Gaietarako Batzordeak Espainiako Gobernuak 2026ko XXX. Iberoamerikako Goi-bileran Euskadi sartzearen alde agertu da. Gobernu zentralak antolatzen duen goi-bilera honi buruz Talde Sozialistak aurkeztutako mozio bati zuzenketa bat onartzea bultzatu zuen Euskal Taldeak, autonomia-erkidegoak "goi-bilera prestatzeko lanetan modu estuan" elkartu daitezela eskatuz, baita “bertako foroetan duten inplikazioa" ziurtatzea ere, zabaldu dute iturri jeltzaleek.
Luke Uribe-Etxebarriak gogorarazi zuenez, "Euskadin sentsibilitate eta gertutasun berezia dugu Latinoamerika osoaren errealitatearekin eta bilakaerarekin". "Izan ere, historialari askok dioten bezala, ezin da kontinente amerikarraren historia azaldu euskal ekarpena kontuan hartu gabe hainbat eremutan" eta "gure Herriko iparraldeko zein hegoaldeko euskaldunen ekarpena kontuan hartu gabe", azaldu zuen. "Horregatik, ez da harritzekoa euskaldun eta euskaldunen ondorengo askok Latinoamerikan bizitzen jarraitzea, euskal Diaspora edo zortzigarren euskal probintzia bezala ere ezagutzen den horretan, urteetan zehar hainbat Euskal Etxe irekiz non, Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin, euskal amerikar askok sustraiak gordetzen dituzten, euskarari arreta berezia eskainiz".
Euskadiren eta Latinoamerikako herrialdeen harremana, Euskal Etxeak eta Diaspora aipatuz
Urriaren 16ko saio berean Uribe-Etxebarriak nabarmendu zituen gaur egun Euskadi eta Latinoamerika lotzen dituzten harreman politiko, ekonomiko, komertzial eta kulturalak ere. "Horregatik –azpimarratu zuen–, zentzu osoa du euskal erakundeek 2026an Espainiako Estatuan egingo diren Iberoamerikako Goi Bileretan parte hartu ahal izatea".
Iberoamerikako goi-bilerak 22 estatuak biltzen dituen koordinazio politikorako mekanismo baten parte dira. Horietan, estatuburuek eta gobernuburuek interes komunetan oinarritutako agenda bat eztabaidatu eta lantzen dute. Agenda hori ekintza-programa baten eta Iberoamerikako Lankidetzaren Lau Urteko Ekintza Planen bidez gauzatzen da. Goi-bilera horiei lotuta, Konferentzia Iberoamerikarra osatzen duten ministerio-bilera sektorialen, foroen eta topaketen egutegia garatzen da. Espainiako Estatuan egingo den XXX. Goi Bileraren helburu nagusia sistema berresteko etapa berri bati ekitea da. Etapa horretan, lehentasunezko jardun-arloak batera identifikatuko dira, interes komuneko gaiek markatutako agenda baten testuinguruan.