euskalkultura.eus

Boise, Idaho, AEB. Euskal dieta, edo behintzat AEBetako euskaldunek urtetan mantendu duten euskal tradizio gastronomikoa, 'oso osasuntsua' eta 'dieta mediterraniarraren antzekoa' da, Colleen Asumendi Fillmore elikadura adituaren esanetan. Fillmore-ek Basques of Boise: Adult Dietary Culture and Tradition: Basques: Culture and Tradition liburua argitaratu du eta bertan AEBetako euskaldunen ohiturak eta tradizio gastronomikoa aztertzen ditu. Amaren aldetik irlandarra eta euskalduna aitaren partetik, Fillmore (Asumendi ezkondu aurretik) Boiseko euskal komunitatearen baitan hazi zen, bertako gizarte eta kultur bizitzan parte hartuz. Euskal jaiak, piknikak... ederki ezagutzen ditu eta bertan janariak duen garrantziaren jakitun da Fillmore.

Azken urteetan helburu zientifikoarekin bildu da Fillmore euskal jai eta ekitaldi hauetara, bertan euskaldunen dieta aztertzeko asmoz. Boiseko euskaldunen jai eta bazkarietan izan da Fillmore, menuak aztertuz, elkarrizketak eginez eta bere ikerketarako datuak bilduz. 'Arrainak, oliba olioak eta barazkiek dieta honetan garrantzia handia dutela esan daiteke. Kaloriak, kolesterola eta sodioa pixka bat altuak dira, baina kontuan izan behar da ikerketaren oinarri jaietako menuak direla eta hori ez da eguneroko dietaren parekoa. Koipeki saturatuen mailak onak dira, eta baita ere burdin, proteina eta A eta C bitaminenak', azaltzen du Fillmorek.

Euskal nortasunaren parte

Ikerketaren ondorio zientifikoez gain, Asumendi Fillmorek Ameriketako euskaldunei buruzko hainbat konklusio ere atera ditu lan honetatik; adibidez, gastronomia AEBetako euskaldunen nortasunaren parte garrantzitsua dela. 'Boiseko euskaldunek Euskal Herriko ohitura gastronomikoak mantendu dituzte', azaltzen du, 'eta nahiz eta kultura iparamerrikarraren eragin logikoa izan duten, zinez ahalegindu dira euren gastronomia, ohiturak eta errezetak mantentzen'. Euskal dietako jaki aipagarrienen artean Fillmore-k bakailaoa azpimarratzen du: 'elikagai osasungarrienetakoa da eta gainera euskal historiari oso lotua dago'.

Basques of Boise: Adult Dietary Culture and Tradition: Basques: Culture and Tradition liburua Boiseko Euskal Museoan eros daiteke, edo Amazon bezalako interneteko liburu denda handietan (erosteko, jo hona). Horrez gain, Colleen Fillmore gastronomia eta nutrizioari buruzko webgune bat prestatzen ari da, bertan ikerketak, gomendioak eta datuak eskaintzeko. Adituak webgune honen bidez munduko euskal komunitatearekin hartu-eman sakonagoa izan eta nutrizio eta elikadura ohiturei buruzko informazioa jasotzeko helburua ere badu.