euskalkultura.eus

Joseba Etxarri/EuskalKultura.com. Aitor emigrazio garaikidearen adibide da, bere kasuan berezitasunekin. 2004an, berrogei baserri eta 120 bat biztanle dituen Zuhatza Araba ipar-mendebaldeko herritik Buenos Aires hiri handi eta kosmopolitara aldatu zen, eta esan daiteke ez dela batere gaizki egokitu. Bere kasuaren ezaugarri propioa, hartu zuen lana da, berak topatu edo sortutako posizioa, Aitorrek ozen esan baitezake euskal dantza ogibide duela Euskal Herritik hamar mila kilometrotara; eta azken urteotan, baita tangoa eta folklore argentinarra ere.

-Zer nolako herrialdea da Argentina bizitzeko?

-Herrialde ikaragarri handi eta zabala da, baita anitza ere, eta horrek bere handitasunean galtzera bultza zaitzake. Herrialde hurbila ere bada, ordea, eta gauza batzuetan alde handirik ez dauka Euskal Herriarekin. Guztiari bezala, bere zera behar diozu harrapatu eta bertakoak bizi diren abiaduran behar duzu bizi, azkar, astiro edo zotinka, une bakoitzari dagokiona.

-Zein asmotan heldu zinen duela honezkero hamar urte?

-Uste nut nire parte batek bazekiela joan-etorria baino joanekoa bakarrik izan zitekeela. Baina gaur egungo emigrazioa ez da garai batekoa bezalakoa, ni esaterako urtero itzuli bainaiz Euskal Herrira. Zazpi hilabetez egoteko asmoz bidaiatu nintzen, uztailetik eguberrietara, baina orduan oso amodio istorio polita gertatu zitzaidan, bozkarioz betea eta horrek lotu nau Buenos Airesi. Hamar urte egin ditut uztailean Argentinan, pentsatuko ez nituzkeen gauzak egiten, maite dudana irakastea eta praktikatzea lana bilakatuta, pozarren daukadan familia daukadalako.

-Gustura zabiltza herrialdean.

-Euskal Herriak eta familiak beti daukate eta izango dute tiradizoa, nahiz eta Buenos Airesen ere familia eta Euskal Herritxo bat ere badauzkadan. Leku guztiek dauzkate aldeko eta kontrako argumentuak baina gakoa gauzei era positiboan begiratzea da, gauza onak baliatzea eta haintzat hartzea, eta saiatzea ez konparatzen, ez konparatzea posible den neurrian, bestela ez baita posible munduan lasai inon bizitzea. Argentina herrialde izugarria da, kultura izugarria du, dinamika, eskaintza eta posibilitate ugari ditu. Bertan, lurrean hazi bakarra erein eta bi landare ateratzen dira, aberastasuna sortzeko gaitasun itzela baitauka.

-Munduko egunkariek bertako egoera politiko eta ekonomikoa aipatzen dute, inflazioa...

-Badaude arazo batzuk, baina argentinarrak ikasi egin du egoera konplikatuekin elkarbizitzen eta egoerak gainditzen. Beharbada egoera ez da batzuk pentsatzen edo esaten duten legezkoa. Baina bai uste dut gaitasun berezia dagoela bertan, soka estiratu eta luzatzeko munduan beste inon egin ezin den punturaino.

-Eta zer da Argentinan euskal jatorria izango luketen milioika biztanleez?

-Ni ez nintzateke zenbakietan galduko. Nahiago dut kualitatea kantitatea baino. Eta hor benetan harrigarriak diren gauzak topa ditzakegu, potenteak oso. Baditu euskal dantza taldeak, antolatzen dira hitzaldiak, ikastaroak, tailerrak, euskara klaseak, erakusketak, guztiak klabe euskaltzalean. Ni dantzaria naiz eta esparru honetan egiten den lan handia aipa diezazuket baina, esaterako, euskara ikastaro eta taldeek egiten duten ahalegina txanoa kentzeko modukoa da. Neure emaztea bertakoa da eta euskara ikasi eta eskola-emailea da eta gertutik naiz ahalegin ikaragarri horren lekuko. Jende asko dago, euskal jatorriduna eta gabea, gure kultura bertako euskal elkarteetan landu eta aberasten duena, gehienetan sekula Euskal Herrian izan gabeak badira ere.

-Zu euskal dantza irakasle zara eskola batean, ikasle argentinarrekin.

-Euskal Echea izena duen eskoletan naiz irakasle, Llavallolgo eta hiriburuko egoitzetan. Lehenengoan, laugarren eta bosgarren mailako haurrei irakasten diet, euskal dantzak eta tangoa. Bai, tangoa ere, hiru urte baitaramatzat argentinar dantza folkloriko irakasle ikasketak egiten; laugarren eta bosgarren mailetan eskola kurrikulumeko parte dira. Sekundariakoei eskola orduez kanpoko euskal dantza tailerra ere ematen diet, hala nahi dutenei; eta hiriburuan, zazpigarren mailakoei eta sekundariako bigarrengoei. Eskolan, orotara, bostehun bat ikasle dauzkat Llavallolen eta beste 75 bat Buenos Airesen.

-Ikasle argentinarrak dira, euskal jatorri berezigabeak, sorrera eta izen euskaldun hori daukan eskolako ikasle direnak.

-Bai, euren artean herrialdean oro har egon daitekeen euskal abizen kopuru bera egongo da. Urtero, urrian, Eskola osoak hartzen du parte instituzioaren Euskal Festan, mila bat ikasle dantzariz jantzita, bospasei euskal dantza egiten, ikurrina eta argentinar bandera nazionalaren azpian. Eskolak ezaugarri dauka bere jatorri eta lotura euskalduna.

-Ekin Dantza Taldea sortu duzu Buenos Airesen, Eusketxe elkarteari lotua.

-Bai, autonomia daukagu, baina Eusketxeko edo Eusko Kultur Etxeko parte gara. Klase eta tailerrak ematen ditugu, guk dantzaz, eta erakundeak oro har euskal kulturaz eta kultura gaiez hiriburu federalean.