euskalkultura.eus

Buenos Aires, Argentina. Tal como adelantara este boletín, el Certamen de Poesía de Euskal Etxea de Madrid dio este año un salto geográfico al contar entre sus ganadores a la argentina Sol Cicero, estudiante de euskera de Euskaltzaleak de Buenos Aires e irakasle en formación del programa Euskara Munduan. Si bien la ceremonia de entrega de premios se llevó a cabo el pasado 21 de junio en Madrid, al no poder desplazarse a la capital española, la ganadora argentina recibió su reconocimiento el pasado sábado 13 de julio, en Buenos Aires.

El encargado de entregar el premio fue Kinku Zinkunegi, responsable del programa Euskara Munduan. La entrega se realizó en el marco del inicio del Barnetegi de Invierno en Buenos Aires, en las instalaciones del Centro Laurak Bat, y acompañaron a Zinkunegi Asier Iriberri y Arantxa Anitua, lehendakari y vicelehendakari respectivamente de FEVA, la Federación de Entidades Vasco Argentinas.

TEXTOS GANADORES

Los ganadores de la XII° edición del Concurso fueron Ixiar Eratsun Urtzelaieta (primer premio), Maria Sol Cicero Moroni (segundo premio), Maria Izaga Aguirre (primer premio participantes locales Madrid) y Vicente Valle Tejada (segundo premio participantes locales Madrid). A continuación, reproducimos para nuestros lectores, los textos ganadores:

CATEGORIA GENERAL

Primer premio
Ixiar Eratsun Urtzelaieta, por “Konstelazio ibiltaria”

Haize hegoa, gau epela, ilargiaren argi…

Hondarra epel, bizkarra goxo
Perseiden zain, izarloken zain,
desioak prest.
desioan pensatu eta zirrara bat sentitu dut gorputzean.
Inguruan inor ere ez,
itsasoa baino ez bidelagun.
Kresala eta nire biluztasuna.
Olatuen joan-etorrien xuxurla.
Poliki-poliki bi eskuak nire gorputzaren mapa miatzen hasi dira,
kartografia intimoa.
Arnasa bizkortu zait.

Ezker eskuaz, nire mendiak arakatu ditut,
gogortuta daude ilargiari begira. Tente.
Eskuin eskuaz, kobazuloa esploratzeari ekin diot.
Kobazuloak beti tenperatura berean egoten omen dira.
Uda zein negu.
Nirea beti epel.
Epel eta orain umel.
Labainkor dago atzamarrei ongi etorria emanez.
Astiro, barrura sartu eta eragin.
Presarik ez.
Inguruak ezagutu, barrunbeak, leku ezkutuak.
Ikusi ez arren, sentitu. Laztandu, maitatu.
Konturatzerako, arnasestuka nago berriz.
Azala urtu, desagertu.
Ez dago mugarik, ez ertzik.
Itsasoa naiz.
nire barruan sentitzen dut, badator itsasgora.
Behin eta berriz. gora eta gora.
Plazeraren olatuen eztanda nire erraien kontra.
Aspaldiko amaraunak eraisten.
Behin eta berriz, gero eta bortitzago.
Eragin, jarraitu. Ekaitza nire barruan.
Elektrizitatea naiz.
Barne dirdira indartsua.
Badator, badator… itsas-ikara, gainezka.

Ilargi berotan Perseiden zain.
baina izar iheskorrek alde egin dute jada.
Ortzira begiratu,
ilargia ez dago betea,
ni bai ordea.
Nire baitan bildu baititut
Perseidak eta Casiopea.
Oharkabean,
zoru labainkorreko kobazuloan irrist eginez sartu
eta barrunbeetan dir-dir egiten dute.
Barrura egin didate ihes.
Izan ere, ni naiz neure gaueko izarra.

Gorputzaren epeltasunak
gurpildun aulkiaren hoztasunarekin topo,
hotzikara.
Egurrezko arrapalan gora, bagoaz etxe aldera.
Gaur, konstelazio ibiltaria.

Segundo premio
Maria Sol Cicero Moroni, por “Bi ezezagun”

Han zegoen itsasoari begira,
taupaka hasi zen nire bihotza ikusi nuenean.
ederra iruditzen zitzaidan, zergatik ez jakinagatik.
Bat-batean inor ez zegoen han.
Nire buruan galdera asko...
“Nor zen?” “Nora joan da?” “Non dago?”
erantzunik gabeko galdera asko.
Berriro ikusi behar nuen, nahi nuen,
baina non aurkitu ahal nuen?
Harearen gainean eseri nintzen,
haizeak nire azala laztantzen zuen...
Pentsatu bitartean norbait sentitu nuen bizkarrean
Bihotza bizi, ahoa lehor geratu nintzen,
banekielako zer ari zen gertatzen.
Nire atzean zegoen,
eta nire gorputzak sentitu zuen.
Bi ezezagun ginen,
baina ordudanik “laztana” deitzen hasi ginen.

CATEGORÍA LOCAL. Autor/a de Euskal Etxea de Madrid:

Primer premio
Maria Izaga Aguirre, por “Teoria poetikoa”

Poema bat idazteko eskatu zidaten,
Eta liburuetan tresnak begiratzen hasi nintzen.

Lehenik, anaforak aztertu nituen
asiera errepikatzen da horietan,
hasiera bukaerararte luzatuz.
Kontrakoa epiforak omen ziren,
bertan amaiera errepikatzen zen,
probatzen hasita, errazena zen.
Sinestesia ere bazegoen,
eta zentzumenak nahastuz
estrofak dastatzen hasi nintzen.
Aliterazioak ere agurtu ninduen
xuabe xuxurlatuz bere xarma xelebrea.
Konplikatzen saiatu nintzen
eta hor agertu zen errima,
hori da poemaren gasolina,
bertsolariaren intsulina,
eta olerkietan ikusezina.
Amaitzeko, metafora ezagutu nuen,
Ta begiak poesiaz urpetu zitzaizkidan.

Poema bat idazteko eskatu zidaten,
Eta liburuetako tresna artean galdu nintzen.

Segundo premio
Vicente Valle Tejada, por “Euskara”

Hitzek ihes egin
dute hiztegitik.
Euskaltegiaren gainetik
hegan egiten duten
bitartean, haietan
dut pentsatzen,
baina nire ahoak
ez ditu esaten.

Niri musikarekin zatoz,
nire gogoan abesten duzu:
“ez nekeak
ez da bide txarrak,
gora gora neska-mutilak.
Hemen mendi tontorrean,
euskal lurren artean” nabilen bitartean.

Bizipozak, beraz,
ezin ditut kontatu,
pena bat da,
oso interesgarriak dira eta.

Gure maitasuna
posible izango da,
egunen batean
nire ahora etorriko zara
“begiak zabaldurik
biotza erretan”
ta betiko elkarrekin
gongo gara.