Baiona, Lapurdi. No está nada claro hasta dónde va a llegar y qué consecuencias prácticas va a tener la Resolución del Consejo Constitucional francés que parece ilegalizar el modelo de inmersión lingüística de las ikastolas y que afecta por igual a todas las otras lenguas locales de Francia. En Iparralde, los electos, las ikastolas y todo el mundo educativo vasco se siente particularmente agredido y dolido. La manifestación del pasado sábado en Baiona reunió a diez mil personas en protesta contra la Resolución.
Este es el manifiesto que se leyó el sábado 29 de mayo al final del recorrido de la manifestación, entreverando párrafos en euskera y en francés (en estas líneas hemos traducido los textos del francés también al castellano):
Arratsalde on deneri,
Euskararen eta oro har, lurralde hizkuntza guztien irakastea betidanik izan da Frantses estatuarekin eta administrazioarekin borroka bat. Aldi honetan aldiz, Frantziako arau egile gorena den konstituzio kontseiluaren erabakiarekin, kolpea izugarria da. Parisek gure hizkuntzak heriotza segurrera kondenatu nahi ditu, eta gure hizkuntzarekin batera gure kultura eta gure identitatea ehortzi nahi ditu.
Murgiltze eredua antikonstituzionala omen da beraz.
Erabaki soil hori aski liteke beraz, azken 50 urte hauetan eraiki den hezkuntza sistema bat deuseztatzeko? Emaitza pedagogiko ezin hobeak, zientifikoki frogatuak, dituen metodo baten errausteko?
10.000tik gora jende jautsiak gira egun Baionako karriketan, errateko hori ez dugula onartuko.
Nous sommes plus de 10.000 dans les rues de Bayonne aujourd’hui, pour dire que n’accepterons pas de voir détruire un système éducatif qui a 50 ans, et une méthode pédagogique dont les excellents résultats sont démontrés.
Somos más de 10.000 hoy en las calles de Baiona, para decir que no aceptaremos ver la destrucción de un sistema educativo que tiene 50 años, y un método educativo cuyos excelentes resultados han quedado demostrados.
Euskal Herrian da, Frantzia Estatu guztian, murgiltze sistema aitzinatuena eta hedatuena lurralde hizkuntzen irakasteko. Hemen badakigu hau dela hiztun osoak sortzeko manera bakarra, euskaraz biziko diren helduak eta hizkuntza transmitituko dutenak.
Seaskan 37 ikastola badira, lehen maila, kolegio eta lizeo, sail katolikoan 19 ama eskola eta sail publikoan 20 ama eskola murgiltzea praktikatzen dutenak, orotara 5.000tik gora haur! Ikastetxe horiek guztiak legez kanpo litezke? Sortu ditugun tresna bikainak galtzea, eta gibelera egitea ez dugu onartuko.
37 ikastola, 19 maternelles dans la filière catholique et 20 dans la filière publique qui pratiquent l’immersion. Plus de 5.000 élèves au total ! Nous n’accepterons pas de reculer, et de perdre nos écoles d’excellence!
Son 37 ikastolas, 19 jardines de infancia del sector católico y 20 del sector público que practican la inmersión. ¡Más de 5.000 estudiantes en total! ¡No aceptaremos dar marcha atrás y perder nuestras escuelas de excelencia!
Zeren, Frantziako legedia guztiaren gainetik, giza eskubide eta hizkuntza eskubideak baditugu, oinarrizkoak. Giza eskubideen aldarrikapen unibertsalak dio «burasoek hauta dezaketela, lehentasunez, beren haurrentzat nahi duten hezkuntza mota».
Orduan ezin gira egon Paristar iritzi hertsi eta atzerakoi baten menpe, erabakitzaile multzo bakarti baten manuen menturan.
Gure hizkuntzak babestu eta transmisioa bermatu ordez, mehatxatzen dituzten lege eta konstituzioak ez ditugu onartuko.
Ezpata sartu ondoan, gillotina gure buruen gainean ezarri ondoren, Macron edo Castexen ele xuriek ez gaituzte aseko.
La déclaration universelle des droits humains nous garantit des droits linguistiques et le choix de l’éducation de nos enfants. Nous n’accepterons pas les lois et constitution qui menacent nos langues au lieu de les protéger et de garantir leur transmission.
La Declaración Universal de Derechos Humanos nos garantiza los derechos lingüísticos y la elección de la educación para nuestros hijos e hijas. No aceptaremos leyes y constituciones que amenacen nuestros idiomas en vez de protegerlos y garantizar su transmisión.
Sail elebidunean, eskola publikoan zein katolikoan, murgiltze eredua sartzea aurrerapauso nagusi bat izan zen. Jauzi kualitatibo bat bikaina. Iraultza ttipi bat eredu elebidunaren baitan. Arrakasta handia duen metodoa, bizkitartean. 1.000tik goiti haur dira murgiltze ama eskoletan, sail elebidun pribatu eta publikoan. Beste nihun ez da horrelako egoerarik Frantziar Estatuan. Justuki gure hizkuntzak salbatzen ahal dituen metodo pedagogikoa delako suntsitu nahi dute murgiltze eredua.
Borrokatu behar gira dinamika hori atxikitzeko, 39 murgiltze eskola horiek salbatzeko.
Gaur egun eskutan duguna begiratu ez bakarrik, aitzina jo behar dugu:
- 2021an Arrosa-Ortzaize, Aiherra, Larraine eta Idauze-Mendiko murgiltze amaeskolek ideki behar dute
- Krisi huntarik indarturik atera behar dugu, murgiltzea ama eskoletan bakarrik ez, lehen maila pribatu eta publikoetan ere garatzeko urratsak finkatuz
- Ikastola sareak hedatu behar du, beti goiti doan galderari erantzuteko ikastola, kolegio eta lizeo berriak idekiz, eta eraikuntzak lagunduz
- Kolegio eta lizeo elebidunetan, euskarazko ikasgaiak biderkatu behar dira
- Brebeta eta baxoa euskaraz pasatu behar dira
Nous devons conserver nos classes en immersion, mais aussi aller plus loin: de nouvelles ouvertures dès 2021, de nouvelles ikastola, collèges et lycées, plus d’enseignements en basque en bilingue, le brevet et bac en basque!
Debemos mantener nuestras clases en inmersión, pero también ir más allá con nuevas aperturas a partir de 2021, nueva ikastolas, colegios y liceos, además de enseñanza en euskera en bilingüe y del certificado y bac en euskera!
Gure hautetsi ordezkariek, parlamentariek, gobernuak seguritate juridiko hori segurtatu behar digute lehenbailehen. Jakin dezatela Parisen gure egoera babestuko duen koadrorik gabe, ez girela isilduko eta ez dutela bakerik izanen !
Eskolan ez bakarrik, euskarak bere toki guztia behar du karrikan, administrazioan, hedabideetan, gure egun guzietako harremanetan. Herriko etxeek ere rol inportanta izanen dute ondoko asteetan, euskararen defentsan tokiko Eurokartaren alde engaiatzea galdeginen baitiegu.
Gure hizkuntza eskubideek errespetatuak izan behar dute, eta horrendako legeak bozkatu behar badira, konstituzioa aldatu behar bada, gaur bezala bilduko gira milaka gure kexua entzunarazteko eta gure hizkuntza defendatzeko!
Nos droits linguistiques doivent être respectés, et si pour cela il faut voter des lois, changer la constitution, comme aujourd’hui nous nous rassemblerons par milliers pour faire entendre notre colère et défendre notre langue !
Nuestros derechos lingüísticos deben ser respetados, aunque para ello haya que aprobar leyes, cambiar la constitución o como hoy reunirmos por miles para expresar nuestro enfado y defender nuestro idioma!
Burasoen hitz hartzea: Gu, Aiherra, Bardoze, Idauze-Mendi, Larrañe, Ortzaize – Arrosako burrasoak, gure eskoletan murgiltze ereduaren idekitzea galdegiten dugu.
Nous, parents d’élèves de Ayherre, Bardos, Idaux-Mendy, Larrau, Ossès-Arrossa, nous demandons l’ouverture de la filière immersive dans nos écoles.
Nosotros, padres de alumnos de Aiherra, Bardoze, Idauze-Mendi, Larrañe, Ortzaize-Arrosa, pedimos la apertura de una sección de inmersión en nuestras escuelas.
Gure haurrek euskara eta euskaraz ikas dezaten nahi dugu.
Nous souhaitons que nos enfants apprennent la langue basque et en langue basque.
Queremos que nuestros hijos aprendan el euskera y en euskera.
Badakigu, hortara heltzeko manera hoberena murgiltzea dela, frantsesa lanjerran ezarri gabe, alderantziz.
Nous savons que l’immersion est la meilleure manière d’y arriver, sans mettre en péril la langue française, au contraire.
Sabemos que la inmersión es la mejor forma de lograrlo, sin poner en peligro la lengua francesa, al contrario.
Badakigu heientzat xantza bat dela, munduari idekitzeko aukera bat, sustrai sendoak ukanez.
Nous savons que c’est une chance pour eux, un moyen de s’ouvrir au monde en ayant des racines bien ancrées.
Sabemos que esta es una oportunidad para ellos, una forma de abrirse al mundo con raíces profundas.
Badakigu herrialdeko kultura eta hizkuntza aniztasuna lantzea presazkoak direla.
Nous savons qu’il est urgent de cultiver la diversité culturelle et linguistique de notre pays.
Sabemos que es urgente cultivar la diversidad cultural y lingüística de nuestro país.
Badakigu esperimentazio hori bakearen eta elgarrekin hobeki bizitzeko iturria dela.
Nous savons que cette expérimentation est source de paix et de mieux vivre ensemble.
Sabemos que esta experiencia es fuente de paz y de mejor convivencia.
Frantses errepublikak, bere berezitasunak eta desberdintasunak, batasunaren izenean ez ditu ezabatzea entseatu behar, bainan onartu eta errespetatu behar ditu, herrialdearen aberastasun kulturala egiten dutelako.
La république française ne doit pas au nom de son unité chercher à supprimer les spécificités, les différences de chacun mais les accepter et les respecter car elles contribuent grandement à la richesse culturelle du pays.
La República Francesa no debe en nombre de su unidad buscar suprimir las particularidades, las diferencias de cada uno, sino aceptarlas y respetarlas, porque contribuyen en gran medida a la riqueza cultural del país.
2021eko sartzearentzat, Aiherra, Bardoze, Idauze-Mendi, Larrañe, Ortzaize- Arrosako gure eskolentzat, murgiltze ereduaren idekitzea galdegiten dugu!!!
Pour la rentrée 2021, nous demandons l’ouverture de la filière immersive dans nos écoles de Ayherre, Bardos, Idaux-Mendy, larrau, Osses-Arrossa !!!
Solicitamos para el inicio del año escolar 2021 la apertura del programa de inmersión en nuestras escuelas en Aiherra, Bardoze, Idauze-Mendi, Larrañe y Ortzaize- Arrosa!!!
GURE HAURREK MURGILTZEA BEHAR DUTE!
NOS ENFANTS ONT BESOIN DE L’IMMERSION !
¡NUESTROS NIÑOS NECESITAN LA INMERSIÓN!